Neurotyzm to jeden z pięciu rodzajów osobowości. Niektórzy naukowcy uznają neurotyzm za cechę osobowości. Czynniki określające osobowość są realne, niezmienne, niezależne od płci, tożsamości kulturowej i etnicznej. Inaczej mówiąc: czynniki osobowości są dziedziczne. Według innej teorii osoby, które w nie doświadczyły w dzieciństwie wystarczającej ilości ciepła rodzicielskiego, były poniżane, bite, a opiekunowie wywoływali w nich uczucie niepewności, będą przejawiały w życiu dorosłym cechy osobowości neurotycznej. Jeżeli mały człowiek, do 5 roku życia cały czas odczuwał strach i musiał tłumić złość, to jego psychice wykształciły się mechanizmy obronne.
Cechy neurotyka
Neurotycy to ludzie ogromnie emocjonalni. Niestety, są to emocje w dużej mierze negatywne: lęk, gniew, zazdrość, smutek czy poczucie winy. Dużym problemem dla neurotyka jest codzienny stres, z którym nie radzi sobie za dobrze. Neurotyk jest osobą nieśmiałą, czuje się skrępowany w wielu życiowych sytuacjach. Choć neurotyzm nie jest zaburzeniem, a jedynie cechą charakteryzującą ludzką osobowość, to jednak u ludzi mających cechy neurotyczne obserwuje się częściej występowanie zaburzeń typu: fobie, paniczny lęk i nerwice. Neurotyk nie potrafi rywalizować, ma trudności w funkcjonowaniu w społeczeństwie, odczuwa blokadę przed konkretnymi działaniami. Z drugiej strony neurotyczka jest osobą dążącą do perfekcjonizmu, wymaga od siebie zbyt wiele, ponieważ jest przekonana , że tylko wtedy zyska akceptację otoczenia. Przypłaca to stresem, brakiem pewności siebie i szybkim wypaleniem. Zbyt surowo krytykuje siebie, ma niską samoocenę, rozpaczliwie potrzebuje akceptacji otoczenia.
Neurotyk w związku
Osoba o cechach neurotycznych to trudny partner w związku. Oczekuje miłości, niemal idealnego partnera/partnerki, ma skłonność do idealizowania drugiej strony i potrzebuje częstego wyznawania uczuć i potwierdzenia stabilności związku. Bywa obsesyjnie zazdrosny i zaborczy, ponieważ boi się odrzucenia. Lubi wzbudzać współczucie i poczucie winy. Przy odpowiednim wsparciu i dodawaniu im pewności siebie, neurotycy potrafią być czułymi i pomocnymi partnerami. Związek z neurotykiem może być relacją trudną i bardzo wymagającą emocjonalnie od drugiej strony. Ważne jest, aby pomóc takiej osobie radzić sobie ze stresem i przepracować wszystkie jej wewnętrzne konflikty. Neurotyk to osoba nadwrażliwa, reagująca nadmiernie na sytuacje życiowe, niewiele trzeba, aby wyprowadzić go z równowagi. Neurotycy nie potrafią przekazać dzieciom pozytywnych uczuć.
Pozytywne strony neurotyków
Dodatnimi cechami tego typu osobowości są: ciekawość, utalentowanie w wielu dziedzinach, zainteresowanie sztuką i naukami ścisłymi. Dobrze ukierunkowana pasja pozwala katalizować nadmiar emocji.
Jeżeli negatywne emocje poważnie utrudniają życie neurotykowi i jego rodzinie, to konieczna jest psychoterapia, która pomoże rozumieć, skąd wzięły uciążliwe cechy charakteru i nauczy budować zdrowy związek z drugim człowiekiem oraz pokaże, jak radzić sobie z emocjami.